NGỌC QUANG (GHI)
(GDVN) - Đại biểu Quốc hội Trương Thị Huệ: "Nếu không quy định trách nhiệm pháp nhân với cơ quan nhà nước thì chỉ kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc... đâu lại vào đó".
Giàu, có tiền thì thoát tù, còn dân nghèo thì sao?Tham nhũng lớn nhằm "hy sinh đời bố củng cố đời con"
Trong phiên thảo luận về dự thảo Bộ luật hình sự (sửa đổi) chiều qua (30/10) tại Quốc hội, Đại biểu Trương Thị Huệ (đoàn Thái Nguyên) đề nghị quy định trách nhiệm hình sự pháp nhân là các cơ quan tổ chức nhà nước trước các lần phạm tội liên quan đến quản lý sử dụng đất đai, quản lý sử dụng vốn đầu tư công gây hiệu quả nghiêm trọng, ban hành các văn bản trái quy định làm thiệt hại cho ngân sách nhà nước và công dân.
Tại khoản 1 điều 8, Hiến pháp 2013 quy định, Nhà nước được tổ chức và hoạt động theo Hiến pháp và pháp luật; quản lý xã hội bằng hiến pháp và pháp luật; thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ. Trong khi chúng ta đang xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN – có nghĩa là các cá nhân, tổ chức, và cơ quan công quyền đều phải tuân theo pháp luật.
"Vì vậy không có lý do gì khi vi phạm pháp luật, các cơ quan nhà nước không phải chịu trách nhiệm hình sự", bà Huệ nhấn mạnh.
Đại biểu Trương Thị Huệ khẳng định, quy định "trách nhiệm hình sự" với pháp nhân để đảm bảo công bằng, trách khoảng trống pháp luật hình sự đối vơi pháp nhân là các cơ quan nhà nước. Bởi vì so với pháp nhân là tổ chức kinh tế, thì pháp nhân là cơ quan nhà nước, có trách nhiệm cao trong xã hội; thực hiện chức năng, điều hành xã hội.
"Vì vậy, nếu pháp nhân này để xảy ra vi phạm pháp luật thường gây hậu quả lớn về kinh tế và đặc biệt là tổn thất lòng tin của nhân dân và chế độ, do đó cần phải xử lý nghiêm khắc hơn", bà Huệ nhận định.
 |
| Đại biểu Quốc hội Trương Thị Huệ, đoàn Thái Nguyên. ảnh: VOV. |
Trên thực tế hiện nay, các quy định của pháp luật cho phép các cơ quan, tổ chức nhà nước có thâm quyền khi ban hành các quyết định hành chính thì có thẩm quyền chung và thẩm quyền riêng.
Thẩm quyền riêng thì đã rõ, còn nếu không quy định trách nhiệm hình sự thì các quyết định hành chính theo thẩm quyền chung, liên quan đến các việc như quy hoạch sử dụng đất, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đến việc thu hồi đất, giao đất cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất… vì chỉ chịu trách nhiệm hành chính. Do vậy không loại trừ có khả năng nương nhẹ cho nhau.
Bà Huệ dẫn thí dụ các vụ việc báo chí đã nêu nhiều trong thời gian qua, nhân dân cũng vô cùng bức xúc, đó là việc quan chức, cán bộ nhà nước "ăn đất", tham nhũng khi làm chính sách.
 Giàu, có tiền thì thoát tù, còn dân nghèo thì sao? |
Theo báo cáo của Ủy ban Tư pháp thì nóng nhất vẫn là đất đai. Qua công tác thanh đã thu hồi cho nhà nước hơn 52.000 tỷ đồng và 1.788ha đất.
Đây mới chỉ là kết quả thể hiện qua công tác thanh tra, và theo Đại biểu Huệ thì thực tế con số còn lớn hơn nhiều. Phải chăng cũng vì lâu nay tập thể chịu trách nhiệm không cao?
"Vì vậy, nếu đưa pháp nhân là cơ quan công quyền của nhà nước vào bộ luật hình sự thì sẽ góp phần vào việc giải quyết được 3 vụ mà hiện nay nhân dân đang bức xúc, đó là: Hạn chế việc làm sai lại núp bóng tập thể mà lâu nay nhân dân đang bất bình về việc cứ có thành tích thì cá nhân được hưởng, nhưng khuyết điểm lại đổi lỗi cho tập thể.
Mà việc xử lý tập thể, không cần nói ai cũng biết, đó là đã tiến hành kiểm điểm sâu sắc, rút kinh nghiệm phê bình nghiêm khắc, kết quả là đâu lại vào đó", bà Huệ bày tỏ.
Nếu Bộ luật hình sự (sửa đổi) quy định pháp nhân là cơ quan nhà nước làm sai phải chịu trách nhiệm trước pháp luật sẽ bắt buộc các cá nhân trong tập thể phải có tinh thần trách nhiệm trong công việc chung bảo vệ tập thể. Qua đó cũng sẽ khắc phục bệnh thờ ơ, thiếu tinh thần trách nhiệm trong việc ban hành các văn bản chính sách pháp luật.
Cũng theo Đại biểu Trương Thị Huệ, lâu nay cử tri, báo chí cũng nói nhiều đến việc cần xử lý những người ngồi trên mây làm chính sách dẫn đến nhiều văn bản vi phạm pháp luật, ban hành hoặc đang dừng ở dự thảo vấp phải phản ứng mạnh của dư luận xã hội do thiếu thực tế, không khả thi, thậm chí trái khoái, vô cảm đẩy cái khó cho dân.
Ban hành thông tư, hướng dẫn không đúng với tinh thân của nghị định làm thiệt hại nhiều tỷ đồng cho ngân sách nhà nước. Nguyên nhân thì có nhiều, nhưng phải kể đến đó là một số người làm chính sách đã vô cảm thiếu thực tế, vì lợi ích cục bộ, không vì lợi ích của người dân. Nên nếu quy định trách nhiệm hình sự đến cơ quan nhà nước sẽ góp phần để khắc phục vấn đề này.
Điều đó cũng sẽ góp phần khắc phục bệnh độc đoán, chuyên quyền của người đứng đầu, cũng như bệnh thiếu tinh thần trách nhiệm ngại va trạm của từng cá nhân trong tập thể khi bàn công việc chung.
Nếu tập thể không bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì không loại trừ người đứng đầu sẽ thể hiện quyền lực và áp đặt ý chí cá nhân một cách thiếu cân nhắc, không chịu tham khảo lắng nghe ý kiến của các cá nhân trong tổ chức.
Bên cạnh đó các thành viên của tổ chức cũng sẽ thờ ơ với công việc chung để tránh va chạm, mất lòng lãnh đạo. Hậu quả là nhiều quyết định mang danh tập thể, nhưng bản chất là ý chí cá nhân hoặc của một nhóm người vì lợi ích nhóm. Ai trong tập thể cũng biết nhưng không nói ra được đặc biệt là những việc liên quan đến đất đai, đầu tư, đấu thầu…
Ngọc Quang (ghi
(Chính trị) - Dự thảo Bộ luật hình sự (sửa đổi) đề nghị tội phạm kinh tế nộp tiền khắc phục hậu quả sẽ không bị phạt tù, nhưng bị rất nhiều Đại biểu Quốc hội phản đối.
Sáng nay, Quốc hội đã thảo luận về dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi).
Đáng chú ý, tại Điều 35 và Điều 36 dự thảo luật quy định theo hướng phạt tiền thay cho hình phạt tù với một số tội ít nghiêm trọng, rất nghiêm trọng xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, môi trường, trật tự công cộng, an toàn công cộng…
Mức phạt tiền được quyết định căn cứ vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của tội phạm, đồng thời có xét đến tình hình tài sản của người phạm tội, sự biến động của giá cả, nhưng không được thấp hơn 1 triệu đồng.
Bên lề kỳ họp sáng nay, trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Đình Quyền – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp bày tỏ quan điểm không đồng tình phạt tiền thay cho phạt tù.
“Thứ nhất là việc này không quán triệt được tư tưởng trong cải cách tư pháp là chúng ta giảm các biện pháp phạt tù xuống. Thứ hai là người dân sẽ cho rằng những người có tiền thì không phải đi tù, còn người nghèo không có tiền thì phải bắt vào tù. Như thế không đảm bảo công bằng.
Trong xử lý hình sự, đảm bảo công bằng giữa các chủ thể là việc hết sức quan trọng. Quá trình áp dụng rất dễ phát sinh những kẽ hở. Quan điểm cá nhân của tôi là không đồng tình với việc chuyển hình phạt tiền thành hình phạt tù”, ông Quyền cho biết.
Ông Nguyễn Đình Quyền – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội. ảnh: Tuổi trẻ.
Cũng theo ông Quyền, qua giám sát của Ủy ban Tư pháp được biết, ở một số nơi khi phát hiện hành vi tham nhũng mà chủ động khắc phục thì đình chỉ điều tra là sai pháp luật.
Trong một số vụ án, Ủy ban Tư pháp đã có công văn yêu cầu phục hồi điều tra. Vì việc khắc phục hậu quả chỉ là một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự chứ không phải là để miễn trách nhiệm hình sự.
Ông Quyền chia sẻ: “Cũng xuất phát từ thực tế thu hồi tài sản tham nhũng chiếm tỉ lệ rất thấp. Có một vấn đề là chúng ta đã mất người rồi (mất cán bộ rồi) chúng ta lại mất luôn tiền của Nhà nước. Một trong những điều mà pháp luật hình sự có thể góp phần vào việc thu hồi tài sản tham nhũng thì Bộ luật Hình sự có đưa ra quy định là: “khuyến khích chủ động khắc phuc.
Một mặt đó là tình tiết giảm nhẹ nhưng chủ động khắc phục trước khi bị phát hiện thì có thể xem xét để giảm hoặc miễn trách nhiệm hình sự. Đó là xuất phát từ tình hình thực tiễn là tỉ lệ thu hồi tài sản bị tham nhũng rất thấp”.
Đại biểu Trần Xuân Hùng (đoàn Thái Nguyên) cũng cho rằng, nếu cho tội phạm kinh tế nộp tiền thay hình phạt tù là không hợp lý.
“Ở đây, người phạm tội sẵn sàng bỏ ra một khoản tiền để nộp phạt, trong khi đó việc chứng minh người phạm tội thu lợi bất chính là rất khó khăn. Cho nên mức tiền phạt và mức thu lợi bất chính sẽ không đồng hợp, và người phạm tội sẽ sằn sàng tiếp tục phạm tội. Vì vậy không đảm bảo được tính răn đe của Bộ luật Hình sự, bản chất là hình phạt nghiêm khắc nhất.
Mặt khác, nếu quy định này được thực thi thì sẽ tạo ra một khoảng trống rất lớn về pháp luật để các cơ quan tiến hành tố tụng và người phạm tội lạm dụng.
Nhà nước có thể thu được một khoản tiền cho ngân sách, nhưng hậu quả pháp lý gây ra rất khó khắc phục, thậm chí không thể khắc phục được.
Thí dụ, đó là các tội: Phá rừng, quản lý đất đai, trốn thuế… Vì vậy, tôi đề nghị không áp dụng hình phạt tiền với các tội nghiêm trọng về kinh tế”.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho rằng, nếu quy định chuyển hình phạt nhẹ (phạt tiền, cải tạo không giam giữ) sang hình phạt nặng hơn (phạt tù) sẽ trái với nguyên tắc hình phạt phải tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội cũng như không phù hợp với chủ trương giảm hình phạt tù, tăng hình phạt tiền, hình phạt cải tạo không giam giữ theo định hướng cải cách tư pháp.
Không tử hình người phạm tội từ 75 tuổi trở lên
Qua lấy ý kiến nhân dân và thảo luận, nhiều ý kiến tán thành bỏ hình phạt tử hình ở 7 tội danh như dự thảo trình Quốc hội: Cướp tài sản (Điều 168); phá huỷ công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia (Điều 304); chống mệnh lệnh (Điều 393); đầu hàng địch (Điều 398); phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 420); chống loài người (Điều 421); tội phạm chiến tranh (Điều 422).
Một số ý kiến đề nghị, ngoài 7 tội như đề xuất của Chính phủ, đề nghị bỏ hình phạt tử hình thêm 3 tội khác: tham ô; nhận hối lộ; sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh.
Nhiều ý kiến tán thành phương án quy định không áp dụng hình phạt tử hình đối với người từ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử, đồng thời không thi hành án tử hình đối với người từ 75 tuổi trở lên.
Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến đề nghị vẫn áp dụng hình phạt tử hình nếu đối tượng này phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc cầm đầu tổ chức, băng nhóm tội phạm nguy hiểm về an ninh quốc gia, tội phạm ma túy.
Đối với quy định không xét giảm án đối với người bị kết án tử hình được ân giảm xuống thành tù chung thân (khoản 6 Điều 63) nhận được sự đồng tình của đa số ý kiến. Một số ý kiến khác đề nghị vẫn quy định cho xét giảm án nhưng với điều kiện khắt khe hơn.
Theo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, mặc dù việc không xét giảm án đối với người bị kết án tử hình được ân giảm xuống tù chung thân sẽ làm tăng tính răn đe, phòng ngừa của hình phạt.
Tuy nhiên, quy định này sẽ làm phát sinh một loại hình phạt mới (tù chung thân không giảm án), người bị áp dụng dễ nảy sinh tâm lý cực đoan, tiêu cực như chống phá trại giam, tự vẫn, bỏ trốn… vì không còn động cơ để cải tạo, phục thiện.
Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị người bị kết án tử hình được ân giảm xuống chung thân vẫn tiếp tục được xem xét giảm án khi đã chấp hành án phạt tù 25 năm và dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn phải bảo đảm thời hạn thực tế chấp hành hình phạt là tù ít nhất 30 năm.
(Theo Giáo Dục)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét