Tác giả: Valentin Schmid, Epoch Times | Dịch giả: Phạm Duy
Một nhân viên bán hàng đang đợi khách hàng tại một cửa hàng tạp hóa ở trung tâm Bắc Kinh, Trung Quốc, vào ngày 20 tháng 1 năm 2015. (Ảnh – Kevin Frayer/Getty Images).
Trong hai ngày cuối tuần trước, ngày 17 và 18 tháng 10, tin kinh tế tốt lành đầu tiên sau một thời gian dài ở Trung Quốc xuất hiện: Trung Quốc công bố số liệu tăng trưởng chính thức đạt 6,9% cho quý 3, cao hơn một chút so với dự kiến là 6,8%.
Còn tin xấu là: Con số này có lẽ đã được cường điệu hóa khoảng vài %. Nguyên nhân lần này là do việc điều chỉnh thống kê, trong đó sử dụng giảm giá để thúc đẩy tăng trưởng. Nếu loại trừ việc điều chỉnh này, nền kinh tế chỉ tăng trưởng 6,2%.
Thậm chí đó còn là nói một cách lạc quan khi số liệu không chính thức cho thấy mức tăng dự tính chỉ từ 2% đến 5%. Chỉ số tin cậy nhất, được đặt tên theo Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, phản ánh khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường sắt, tiêu thụ điện và giải ngân các khoản vay mới. Nó cho thấy tăng trưởng ở xung quanh mức 3%.
Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, Trung Quốc đã dựa vào việc xây dựng, từ đường xá cho đến các khu phức hợp căn hộ, để tạo ra tăng trưởng. Việc đầu tư vào các tài sản cố định này tạo ra đến 46% GDP trong năm 2013, và hiện nay nó đang là nguyên nhân chính cho việc tăng trưởng bị chậm lại – chỉ tăng có 10,3%, mức thấp nhất kể từ năm 2000.
Trung Quốc muốn duy trì sự kiểm soát đối với đồng tiền của họ, đó là lý do tại sao bạn nhìn thấy sự thao túng.
— PD Shah, Hiệu trưởng, PDS Capital Management
“Vẫn còn quá nhiều sắt, thép, nhà cửa và đồng đang được sản xuất tại Trung Quốc. Điều thú vị trong tất cả những thứ kể trên là bạn có thể tăng GDP bằng cách cấp tín dụng cho việc xây dựng một tòa nhà, ngay cả khi bạn không bao giờ bán nó”, Richard Vague, tác giả của “Thảm họa kinh tế tiếp theo” nói.
Mặc dù ngành dịch vụ và tiêu dùng (chiếm trên 8,4% GDP) đang làm ăn được, đây có lẽ là giai đoạn cuối cùng của sự bùng nổ xây dựng, chứ không phải là một kỷ nguyên mới cho nền kinh tế Trung Quốc. Theo khảo sát của China Beige Book, nơi thu thập số liệu trực tiếp từ hàng nghìn công ty Trung Quốc mỗi quý, ngành dịch vụ đang thực sự giảm sút.
“Trung Quốc đang cải cách và họ đang chuyển đổi sang… nền kinh tế tiêu dùng. Tôi đã và đang nghe về điều này trong 5 năm”, ông Jim Chanos, giám đốc của Quỹ đầu cơ Kynikos Associates, nói. Ông Chanos là người đã tiên đoán chính xác Trung Quốc sẽ phát triển chậm lại trong một khoảng thời gian. “Họ chỉ nói vậy chứ không có nghĩa là nó sẽ xảy ra”, ông Chanos bổ sung trong một buổi tọa đàm tại Học viện Trung Quốc ở New York vào ngày 22 tháng 9.
Theo dấu luồng tiền
Nhưng ngay cả khi số liệu là đúng, sự tăng trưởng GDP cũng không có nhiều ý nghĩa đối với tương lai tài chính trước mắt của Trung Quốc. Trái lại, luồng vốn đang vẽ nên một bức tranh chân thật.
Theo một ước tính sơ bộ, từ đầu năm 2015 cho đến cuối tháng 9 vừa qua, tổng dòng vốn chảy ra khỏi Trung Quốc có thể đạt 850 tỷ Đô La Mỹ.
Đồ thị tổng nguồn dự trữ ngoại hối của Trung Quốc (Bloomberg)
Đánh giá này cho thấy, cho đến cuối tháng 9, Trung Quốc đã bán dự trữ ngoại hối của mình (329 tỷ Đô La Mỹ, chủ yếu là trái phiếu Chính phủ Mỹ) để duy trì tỷ giá ngoại hối ổn định. Thậm chí một dòng ngoại hối chảy vào khá lớn (426 tỷ Đô La Mỹ thông qua thương mại và 94 tỷ Đô La Mỹ thông qua đầu tư trực tiếp nước ngoài), vẫn không đủ để cân bằng lại dòng tiền ra, và điều này đã tạo áp lực lên tiền tệ.
Đánh giá đã bỏ qua những số liệu lỗi thời (Trung Quốc không cập nhật số liệu của cán cân thanh toán từ quý 1) hoặc khó diễn giải, như số liệu về đầu tư khác vào Trung Quốc cũng như những sai số thống kê.
Điều này cũng không phản ánh vào sự biến động tiền tệ vốn không thể đo lường được, bởi vì Trung Quốc không tiết lộ chính xác về những khoản dự trữ của mình. Do vậy, con số cuối cùng có thể thấp hơn, nhưng cũng có thể cao hơn. Tuy nhiên cho dù con số đó như thế nào, nó vẫn cao chưa từng thấy, và quá cao trong bối cảnh khi mà Trung Quốc đang chuyển đổi thành một nền kinh tế tiêu dùng.
Rủi ro cao
Nếu như nền kinh tế tăng trưởng xung quanh mức 7%, các nhà đầu tư Trung Quốc giống như các nhà đầu tư quốc tế, sẽ tìm kiếm nhiều cách để có lợi nhuận cao hơn nhiều so với đầu tư tương ứng ở các nước Phương Tây.
Thay vào đó, thậm chí họ đang thấy nhiều rủi ro hơn và đang quyết định rút vốn ra khỏi Trung Quốc. Trước đây, các nhà đầu tư có thể dễ dàng có được 10% lợi nhuận cho khoản đầu tư thu nhập cố định mà không có rủi ro thực tế nào. Sự vỡ nợ hầu như không xảy ra và tỷ giá ngoại hối được cố định.
Thậm chí trước khi phá giá đồng tiền trong tháng 8, mà việc phá giá này đã làm tăng thêm rủi ro cho các nhà đầu tư nước ngoài, sự vỡ nợ trong các lĩnh vực khác nhau đã bắt đầu làm nhà đầu tư kinh hãi. Ví dụ như, trong tháng 5, tập đoàn bất động sản Kaisa Group Holdings, đã không trả cổ tức cho 2 loại trái phiếu bằng đồng Đô La Mỹ.
Điều thực sự có thể làm được trong nước là giới hạn.
— Evan Lorenz, Nhà phân tích của trang tin Grant’s Interest Obsever .
Vấn đề cơ bản, được che đậy bởi các số liệu GDP đã bị thao túng và bị đưa ra ánh sáng bởi luồng vốn chảy ra ngày càng tăng, đó là quá nhiều nợ. Các khoản lãi không thể trả được cũng ngày càng tăng, chưa nói đến trả nợ gốc.
“Họ đang vay đảo nợ để trả lãi. Nhu cầu và sử dụng chính cho các khoản tín dụng mới của tư nhân là để thanh toán lãi vay”, Richard Vague nói.
Tập đoàn Macquarie Group đã phân tích các trái phiếu trị giá 3,47 nghìn tỷ Đô La Mỹ, và phát hiện rằng 20% các công ty có liên quan không thể thanh toán lãi cho các khoản nợ của họ với thu nhập từ hoạt động của mình, do đó họ đã phải vay nhiều hơn để có thể tiếp tục hoạt động.
Đó là lý do tại sao các nhà đầu tư đang rút vốn và Trung Quốc không thể làm gì nhiều trước vấn đề này
Phân tích thống kê các khoản nợ trái phiếu của Trung Quốc tại lĩnh vực hàng hóa. Các công ty nằm ở phía trên dòng màu đen, không thể trả lãi vay từ thu nhập của mình.
Ba vấn đề đau đầu về tiền tệ
Trung Quốc đang phải chịu đựng từ cái gọi là “ba vấn đề tiền tệ”, đó là khi đất nước không thể có một đồng tiền ổn định, một chính sách tiền tệ độc lập và sự tự do chu chuyển dòng vốn.
Trung Quốc mong muốn có được đồng tiền ổn định và chính sách tiền tệ độc lập trong khi từ từ mở ra tài khoản vốn của mình.
“Điều thực sự có thể làm được trong nước là giới hạn. Nếu như ngày mai họ nới lỏng định lượng [tiến hành in thêm tiền], thì nó sẽ tăng áp lực đột ngột để phá giá đồng tiền, điều đó có nghĩa là họ phải bán trái phiếu chính phủ, để thực sự đưa đồng Nhân dân tệ ra khỏi hệ thống tiền tệ. Điều này cũng giống như tự chuốc lấy thất bại”, Evan Lorenz, một nhà phân tích của Grant’s Interest Rate Observer, nói.
Ông Lorenz cho rằng Trung Quốc có thể thực hiện một vài quy định để ngăn chặn luồng vốn ra trái phép và thực hiện bơm tiền ngắn hạn (giúp thanh khoản), nhưng đó là tất cả để giữ mọi thứ ổn định trong lúc này.
Áp lực của đồng Đô La Mỹ [đôi với Nhân dân tệ]chưa bao giờ được giải quyết triệt để.
— Jeffrey Snider, Giám đốc Viện Nghiên cứu Đầu tư Toàn cầu – Alhambra Investment Partners
“Cuối cùng thì Trung Quốc có thể quyết định nếu sự việc đã trở nên quá khốc liệt để từ bỏ ‘neo Nhân dân tệ’ [vào Đô La Mỹ], và làm dịu lại đáng kể nền kinh tế trong nước,” ông Snider nói, nhưng chúng ta vẫn chưa làm được điều đó.
Các can thiệp phái sinh
Ngược lại, nhà cầm quyền Trung Quốc đang sử dụng từng đòn bẩy để thuyết phục thị trường vốn chính thức.
Ví dụ như, Trung Quốc chỉ phải bán 43 tỷ Đô la Mỹ từ quỹ dự trữ ngoại hối của mình trong tháng 9 để giữ cho tỷ giá ngoại hối ổn định, so với việc bán đi 94 tỷ Đô La Mỹ trong tháng 8. Nhưng, đây chỉ mới là phần nổi của tảng băng trôi.
“Ngay sau khi số liệu tháng 9 được công bố ra ngoài, mọi người nói mọi việc bây giờ đã ổn. Sẽ không thể nói chắc chắn như vậy. Tôi tự hỏi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã thao túng các chứng khoán phái sinh như thế nào để có được các số liệu đó. Có phải họ đã đẩy một phần dòng vốn vào tương lai hay không?”, ông Jeffrey Snider của Alhambra Investment Partners, đặt ra câu hỏi.
Ông cũng nghĩ rằng PBOC đang trì hoãn vấn đề bằng việc sử dụng các ngân hàng để lấy vị thế chứng khoán phái sinh nhằm giảm giá trị của đồng Đô la Mỹ. Ông nói Brasil đã sử dụng một chiến lược tương tự, nhưng đã thất bại.
“Áp lực của đồng Đô la chưa khi nào được giải quyết triệt để. Điều mà Brasil đã làm vào mùa hè năm 2013, chỉ làm chậm lại tác động của nó. Họ chỉ làm cho nó tồi hơn”, ông Snider nói.
Theo Goldman Sachs, trong tháng 9, toàn bộ hệ thống ngân hàng Trung Quốc đã bán 120 tỷ Đô La Mỹ dự trữ (bao gồm chứng khoán phái sinh), nhiều hơn nhiều so với 43 tỷ Đô La Mỹ – là số liệu chính thức về lượng ngoại hối bán ra.
“Có vẻ như các công ty và các hộ gia đình đã chuyển đổi một lượng lớn tiền tiết kiệm Nhân dân tệ của họ sang ngoại tệ. Nói chung, số liệu hiện nay đã cho thấy luồng tiền ra là có thể được cải thiện rất khiêm tốn từ tháng 8″, nhà phân tích của Goldman viết.
PD Shah, giám đốc quỹ đầu cơ PDS Capital Management, cho rằng đồng Nhân dân tệ sẽ tiếp tục mất giá.
“Họ muốn duy trì sự kiểm soát đối với tiền tệ của họ, đó là lý do tại sao bạn trông thấy sự thao túng”, ông Shah nói. Ông đưa ra mục tiêu dự đoán cho đồng Nhân dân tệ ở nước ngoài, theo sát với đồng tiền của Đại lục, và có thể được mua bán tích cực [tỷ giá hiện nay 6,37]. “Các bạn sẽ thấy nó sẽ tăng lên 6,5 vào cuối năm nay.”
Chia sẻ bài viết này
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét